Kỹ năng lắng nghe là một trong những kỹ năng quan trọng giúp trẻ phát triển tư duy và giao tiếp hiệu quả trong cuộc sống. Dạy trẻ kỹ năng lắng nghe không chỉ hỗ trợ việc học tập mà còn giúp trẻ hình thành các mối quan hệ tốt đẹp. Hãy cùng Trung Tâm 3S khám phá những phương pháp dạy lắng nghe hiệu quả nhé!
Kỹ năng lắng nghe là gì?
Kỹ năng lắng nghe là khả năng tập trung và nắm bắt đầy đủ những gì người nói muốn truyền đạt. Dù nghe là bản năng tự nhiên, nhưng để lắng nghe thực sự lại cần sự rèn luyện liên tục. Điều này đòi hỏi trẻ phải giữ bình tĩnh, không vội vàng phản ứng, và sẵn sàng đón nhận ý kiến của người khác một cách tôn trọng.
Trên thực tế, không phải trẻ nào cũng dễ dàng thực hiện kỹ năng lắng nghe ngay từ nhỏ. Thông thường, ở giai đoạn khoảng 24 tháng tuổi, trẻ bắt đầu nhận thức rõ hơn về sở thích và mong muốn cá nhân. Đây là lúc các bé khám phá thế giới xung quanh một cách độc lập, dẫn đến việc đôi khi không sẵn lòng làm theo những yêu cầu của cha mẹ. Những biểu hiện như thường xuyên nói “không,” chọn lọc khi ăn, hoặc nổi cơn giận dỗi khi không được đáp ứng mong muốn là những phản ứng phổ biến trong giai đoạn này.
Việc rèn luyện kỹ năng lắng nghe cho trẻ không chỉ giúp trẻ hiểu và tôn trọng ý kiến của người khác mà còn là nền tảng cho sự phát triển về tư duy và giao tiếp sau này.
Lợi ích của việc dạy trẻ kĩ năng lắng nghe?
Dạy trẻ kỹ năng lắng nghe mang lại nhiều lợi ích lâu dài:
- Cải thiện khả năng giao tiếp: Khi biết lắng nghe, trẻ sẽ trở nên nhạy bén hơn trong giao tiếp, dễ dàng thấu hiểu cảm xúc và suy nghĩ của người khác.
- Tăng cường trí nhớ và sự tập trung: Việc lắng nghe đòi hỏi trẻ tập trung và ghi nhớ các thông tin quan trọng, giúp phát triển khả năng nhớ lâu.
- Xây dựng mối quan hệ tích cực: Kỹ năng lắng nghe giúp trẻ kết nối với bạn bè, gia đình và thầy cô một cách sâu sắc, xây dựng nền tảng cho các mối quan hệ lành mạnh.
- Thúc đẩy thành công trong học tập: Lắng nghe tốt giúp trẻ tiếp thu kiến thức nhanh chóng, hiểu bài giảng dễ dàng và phát triển kỹ năng tư duy logic.
Hướng dẫn cách dạy trẻ kỹ năng lắng nghe hiệu quả
1. Duy trì tư thế nói chuyện phù hợp
Tư thế nói chuyện đóng vai trò quan trọng trong việc dạy trẻ lắng nghe. Khi trò chuyện với trẻ, hãy giữ khoảng cách vừa đủ và đảm bảo tầm mắt của bạn ngang với trẻ. Điều này giúp tạo cảm giác gần gũi, khiến trẻ dễ tập trung hơn và cảm thấy được tôn trọng.
2. Động viên trẻ đúng lúc
Lời khen và động viên kịp thời có thể thúc đẩy trẻ phát triển kỹ năng lắng nghe. Khi trẻ lắng nghe tốt hoặc tham gia vào cuộc trò chuyện một cách chủ động, hãy khen ngợi trẻ để khuyến khích và giúp chúng cảm thấy hứng thú với việc lắng nghe.
3. Đọc truyện thường xuyên cho trẻ nghe
Đọc truyện là cách tuyệt vời để giúp trẻ rèn luyện khả năng lắng nghe. Hãy chọn những câu chuyện thú vị, ngắn gọn và phù hợp với lứa tuổi. Trong khi đọc, bạn có thể tạm dừng để hỏi trẻ về các tình tiết trong truyện. Điều này không chỉ giúp trẻ tập trung vào nội dung mà còn khuyến khích sự tương tác, tạo niềm vui khi nghe chuyện.
4. Đặt câu hỏi về chủ đề nói chuyện với trẻ
Việc đặt câu hỏi giúp trẻ rèn luyện kỹ năng phản hồi và giữ được sự chú ý vào nội dung. Khi dạy trẻ lắng nghe, hãy đặt những câu hỏi liên quan đến nội dung câu chuyện hoặc cuộc trò chuyện để kích thích suy nghĩ. Điều này giúp trẻ tập trung và rèn luyện khả năng nhớ lâu.
5. Không ngắt lời khi con đang nói
Hãy để trẻ diễn đạt ý kiến và cảm xúc mà không ngắt lời. Việc ngắt lời có thể khiến trẻ cảm thấy không được tôn trọng và mất đi hứng thú khi giao tiếp. Bằng cách kiên nhẫn lắng nghe đến hết câu chuyện, bạn đang tạo ra một môi trường giao tiếp tích cực và dạy trẻ cách lắng nghe người khác.
6. Giao tiếp bằng mắt khi lắng nghe
Khi trò chuyện, hãy dạy trẻ nhìn vào mắt người nói. Giao tiếp bằng mắt không chỉ là biểu hiện của sự tôn trọng mà còn giúp trẻ tập trung hơn. Khi giữ ánh mắt hướng vào người đối diện, trẻ sẽ dễ dàng nhận biết được cảm xúc và thông điệp ẩn sau lời nói.
Kết luận
Kỹ năng lắng nghe là nền tảng quan trọng giúp trẻ xây dựng mối quan hệ tích cực và đạt thành công trong học tập. Sau khi đã áp dụng những phương pháp trên, ba mẹ có thể giúp trẻ rèn luyện khả năng lắng nghe hiệu quả hơn. Đồng thời còn có thể phát triển trí tuệ cảm xúc và khả năng giao tiếp của bé!
